شرایط معافیت شب ادراری

شاید مشکل شب ادراری خصوصاً در رابطه با کودکان، بارها به گوشتان خورده باشد. با این حال، شب ادراری ممکن است برای بزرگسالان نیز اتفاق بیفتد. دلایل متعددی برای بروز شب ادراری وجود دارد. اما به طور عمده این مسئله باعث مشکلات زیادی برای افراد شده و در بسیاری از موارد به علت وجود برخی بیماری ها در فرد ایجاد می شود. به همین جهت در آیین نامه معافیت پزشکی نظام وظیفه در بخش بیماری های دستگاه ادراری تناسلی، مشکل شب ادراری آورده شده است. اما شرایط معافیت شب ادراری چیست؟ در این مطلب با ما همراه باشید تا به بررسی معافیت پزشکی شب ادراری و شرایط آن بپردازیم.

شب ادراری چیست؟

شب ادراری، امری ناخود آگاه بوده که بنا بر دلایل مختلف در افراد ایجاد می شود. به طور کلی شب ادراری دارای دو نوع اولیه و ثانویه می باشد.

در نوع اولیه این مشکل از کودکی در فرد وجود داشته و تا بزرگسالی ادامه یافته است. در نوع ثانویه این مشکل به علت عوامل محیطی در بزرگسالی فرد بروز پیدا می‌کند.

 در شب ادراری، حجم مثانه در طول شب پر شده و از طرفی احساس پر شدن مثانه در فرد ایجاد نمی‌شود و ادرار به صورت غیر ارادی خارج گردد. این مسئله خصوصاً در بزرگسالان مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند.

به صورت کلی اخذ معافیت پزشکی بیماری های دستگاه ادراری تناسلی به نوع و شدت بیماری و نیز میزان تحصیلات مشمول بستگی دارد و شامل معافیت دائم، معافیت موقت و معافیت از خدمات رزمی خواهد بود.

پیشنهاد راستین مشاور: آیا معافیت پزشکی مانع استخدام میشود؟

دلایل شب ادراری

شب ادراری اختلالی است که منجر به کاهش توان بدنی افراد شده و در اکثر موارد از نظر روحی نیز افراد را با عدم اعتماد به نفس و مشکلات دیگر مواجه می کند.

 دلایل مختلفی در بروز شب ادراری بزرگسالان وجود دارد که برخی از آن شامل موارد زیر است:

• مشکلات و بیماری های عصبی

عموما مشکلات و بیماری های عصبی از جمله: مننگوسل، مننگومیلوسل و… از دوران کودکی در فرد وجود داشته و تا بزرگسالی با او همراه خواهد بود که منجر به شب ادراری می شود.

• کاهش ترشح هورمون ضد ادرار

کاهش ترشح این هورمون منجر به تولید بیشتر ادرار در هنگام شب توسط کلیه ها شده و شب ادراری ایجاد می‌گردد. در دیابت بی مزه نیز سطح ترشح این هورمون کاهش یافته و باعث بروز شب ادراری می شود.

• مثانه بیش فعال

در این حالت، عضلات مثانه دچار انقباض های بیش از حد معمول و در شب هنگام شده که منجر به خروج غیر ارادی ادرار می شود.

• مثانه عصبی یا نوروژنیک

این بیماری بر اثر ضایعات مغزی و نخاعی ایجاد شده و در آن امکان نگهداری ادرار در مثانه وجود نداشته و در نهایت منجر به بروز شب ادراری خواهد شد.

• بیماری‌های زمینه‌ای

وجود برخی بیماری ها مانند: تومورهای مغزی یا بیماری های نخاعی باعث شب ادراری خواهند شد.

• بزرگ شدن غده پروستات

چنانچه غده پروستات بزرگ شده و خوش خیم باشد و مورد درمان قرار نگیرد، نمی تواند مثانه را خالی کند. در این حالت شب ادراری رخ خواهد داد.

• اختلالات مادرزادی

برخی مشکلات مادرزادی و ژنتیکی می تواند عاملی برای بروز شب ادراری باشد.

• عفونت های دستگاه ادراری

عفونت در مجاری ادراری در صورت شدید بودن، می تواند باعث شب ادراری گردد.

• تغذیه نامناسب

داشتن تغذیه نامناسب و مصرف بیش از حد نوشیدنی های کافئین دار و یا الکلی از عوامل ایجاد شب ادراری خواهد بود.

• استرس و اختلالات روانی

در برخی موارد، فشارهای روانی و استرس های محیطی مانند: تنش عصبی، شوک و … می‌تواند باعث شب ادراری شود.

 با توجه به موارد مذکور، یکی از شرایط معافیت شب ادراری، عامل ایجاد کننده آن است. در برخی موارد امکان درمان و بهبود بیمار وجود داشته و در برخی موارد دیگر این امر دشوار است. بر همین اساس نوع معافیتی که به مشمول داده می شود، متفاوت است.

بیشتر بخوانید: مراحل درخواست معافیت پزشکی در حین تحصیل

 انواع معافیت شب ادراری

همانطور که اشاره شد، شب اداری منجر به کاهش توان جسمی افراد شده و مانع از انجام کارهای سنگین و قرار گرفتن در شرایط سخت برای آنها می‌شود.

 از این رو سازمان نظام وظیفه با توجه به شدت بیماری، عامل ایجاد کننده آن و تحصیلات مشمول، معافیت هایی را برای این بیماری در نظر گرفته است.

برخی افراد در شرایط خفیف بیماری یا قابل درمان بودن آن، معافیت موقت یا معافیت از خدمات رزمی دریافت خواهند کرد که در این شرایط بیشتر در امور اداری نظام وظیفه به کار گرفته می‌شوند.

به‌طور کلی بیماری‌های دستگاه ادراری تناسلی یا به صورت ژنتیکی و ناهنجاری‌های مادرزادی بوده و یا به صورت اکتسابی و در اثر شرایط محیطی بنا بر دلایل مختلف ایجاد شده اند.

بیماری های دستگاه ادراری تناسلی متفاوت هستند. از آن جمله می توان به زگیل تناسلی، سنگ کلیه، هیدرونفروز، هیپوپلازی، شب ادراری و… اشاره کرد. اخذ معافیت پزشکی بیماری‌های دستگاه ادراری تناسلی به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. 

بر این اساس شرایط معافیت پزشکی به دلیل بیماری شب ادراری در آیین نامه سازمان نظام وظیفه به شرح زیر است:

• شب ادراری با تایید بررسی های پاراکلینیک اثبات شده در مراکز درمانی نظامی و دانشگاهی معتبر شامل معافیت از خدمات رزمی است.
• از بین رفتن قدرت انقباضی گردن مثانه که منجر به بی اختیاری ادرار شود، شامل معافیت دائم است.
• مثانه عصبی یا نوروژنیک اثبات شده در مراکز درمانی نظام وظیفه و معتبر شامل معافیت دائم خواهد بود.
• فیستول سیستم ادراری به دستگاه گوارش یا پوست غیرقابل درمان دارای معافیت دائم است.

نکته: فیستول سیستم ادراری عموما موجب بی اختیاری ادرار و عفونت می گردد.

• تومورهای خوش خیم عارضه دار وعود کننده و بد خیم دستگاه اداری تناسلی عمل شده و نشده شامل معافیت دائم خواهد بود.
• بیماری های عفونی شامل میکروبی، انگلی و قارچی مزمن و عود کننده با سه نوبت یا بیشتر در مجاری ادراری یا پروستات دارای معافیت دائم هستند.

 تشخیص قطعی بیماری شب ادراری یکی از موارد مهم در کمیسیون پزشکی نظام وظیفه است.
بدین ترتیب که عموماً علاوه بر معاینه و بررسی مدارک و سوابق پزشکی بیمار، از دستگاه شب زنگ و حرکت نگار یا اکتیگراف نیز به صورت همزمان برای تشخیص شب ادراری مشمول، استفاده خواهد شد.
البته در مواردی، امکان اعتراض به کمیسیون پزشکی نظام وظیفه وجود دارد.

جمع بندی

شب ادراری یکی از مشکلات شایعی است که بنابر دلایل مختلف در افراد ایجاد می‌شود. اکثرا شب ادراری در کودکان بوده و چنانچه تا بزرگسالی ادامه یابد، شامل نوع اولیه شب ادراری خواهد بود.

عموماً این مسئله به دلیل ناهنجاری‌های ژنتیکی و مادرزادی ایجاد می شود. در نوع ثانویه شب ادراری، این مشکل بر اثر عوامل محیطی یا بروز برخی بیماری‌ها در بزرگسالی ایجاد می‌شود.

از آن جایی که شب ادراری مشکلات متعددی برای افراد به وجود می‌آورد و باعث کاهش توان جسمی آنها می‌شود، در سازمان وظیفه عمومی دارای معافیت پزشکی است. شرایط معافیت شب ادراری به شدت بیماری و عامل ایجاد کننده آن بستگی دارد.

 برای کسب اطلاعات بیشتر درباره اخذ معافیت پزشکی شب ادراری می توانید با مشاورین متخصص ما در راستین مشاور تماس بگیرید.

• دلایل شب ادراری چیست؟
• انواع معافیت شب ادراری چیست؟
• شرایط معافیت پزشکی بیماری شب ادراری در آیین نامه سازمان نظام وظیفه به چه صورت است؟